ျမန္မာျပည္အတြက္ ေမးခြန္းမ်ား အပိုင္း (၁၇)

စစ္ေျမျပင္ ျဖစ္ရျခင္း (၂)

ဂ်ပန္ စစ္တပ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကုိ ၀င္ေရာက္လာစဥ္
ပုံ- History Department, University of San Diego

-ေအာင္သူၿငိမ္း-
ဦးသန္႔ျမင့္ဦးရဲ႔ ေျခရာေဖ်ာက္ျမစ္ (The River of Lost Footsteps) စာအုပ္မွာ ေနာက္တခန္းကိုေတာ့ သူက "စစ္ေျမျပင္ ျဖစ္ရျခင္း" ဆိုၿပီး ဆက္လက္တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္မီးအတြင္းကာလ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို တင္ျပ ထားပါတယ္။ ဒီတပတ္မွာေတာ့ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီးခါနီး အေျခအေနေတြကို တင္ျပထား ပါတယ္။

စာဖတ္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား...

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဟယ္ရီ ပရင္ဒါဂတ္စ္က သီေပါမင္းဆက္ကို ျဖဳတ္ခ်လို႔ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အစားထိုးခဲ့အၿပီး ၅၆-ႏွစ္ အၾကာမွာ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက စကၠဴအိမ္အလား ၿပိဳဆင္းခဲ့ရပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒုတိယကမၻာစစ္မီးႀကီး ေတာက္ေလာင္ လာၿပီး၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႔ အမွတ္ ၁၅-ဘုရင့္တပ္မေတာ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို က်ဴးေက်ာ္လာခဲ့ လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ေခတ္မီဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ကပ္ပါလာတာက စစ္ဝါဒပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္က အင္အားႀကီး လာတာနဲ႔ အမွ် နယ္ခ်ဲ႔စိုးမိုးေရးေျခလွမ္းကို စလာပါေတာ့တယ္။ တရုတ္ကို က်ဴးေက်ာ္တဲ့ စစ္ပြဲမွာ ေအာင္ပြဲခံေနရံုမွ်မက၊ မန္ခ်ဴးရီးယားလြင္ျပင္၊ ထိုင္ဝမ္ကြၽန္းေတြကိုလည္း နိပြန္အင္ပိုင္ယာထဲ ထည့္သြင္းထား လိုက္ပါၿပီ။ အဲဒါအျပင္ ၁၉ဝ၅ ခုႏွစ္ ရုရွားနဲ႔စစ္ပြဲမွာလည္း ဥေရာပႏိုင္ငံတခုကို အႏိုင္ရလိုက္ေတာ့ ဂ်ပန္ က သူ႔ကိုယ္သူကမၻာ့မွာ အေရးပါသူလို႔ ယူဆလာခဲ့ ပါတယ္။ ဥေရာပမွာ ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္လာေတာ့ ဂ်ပန္ မွာရွိေနတဲ့ ဗ်ဴဟာခ်မွတ္သူေတြက အခြင့္ေကာင္းလို႔ ျမင္ၾက ပါတယ္။ ရာဘာ၊ သတၱဳ၊ ေရနံ စသျဖင့္ ကုန္ၾကမ္း ေတြရဖို႔ အေရွ႔ေတာင္အာရွေဒသဖက္ကို တိုးခ်ဲ႔ေရးအတြက္လည္း စဥ္းစားေနခဲ့ၾကပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ ပိုင္းက ေရနံတြင္းေတြကို လိုခ်င္သလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ရရင္ ဂ်ပန္ကို ခုခံေနတဲ့ ခ်န္ေကရွိတ္ တရုတ္အမ်ဳိးသား အစိုးရရဲ႔ ေထာက္ပံ့ေရးလမ္းေၾကာင္းကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းျဖတ္ေတာက္လိုက္ႏိုင္မွာမို႔ ျမန္မာျပည္သိမ္း ပိုက္ေရးဟာလည္း ဒီဗ်ဴဟာမွာ တစိတ္တပိုင္း ထည့္သြင္းထားခဲ့ပါတယ္။

အဲသည္အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အုပ္စိုးေနတဲ့ ၿဗိတိသွ်ေတြက ဒီအေျခအေနကို တြက္ဆမထားမိဘူးလို႔ စာေရးသူ ဦးသန္႔ျမင့္ဦး က သံုးသပ္ပါတယ္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ မိုးရာသီအတြင္းမွာ စကၤာပူမွာ အေျခစိုက္ထားတဲ့ ၿဗိတိသွ် အေရွ႔ဖ်ားတပ္မ်ားရဲ႔ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ စစ္ေရးျပင္ဆင္မႈကို လာေလ့လာပါတယ္။ သူက ဂ်ပန္ေတြက အင္ဒိုခ်ဳိင္းနားကို ေရာက္လာၿပီ၊ ဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္ကို ဝင္လာရင္ ထိုင္းနယ္စပ္ေတာင္တန္းေတြ က လာႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး တခုတည္းရွိတဲ့ တပ္မဟာကို နယ္စပ္ကို ပို႔လႊတ္ေစပါတယ္။ ကမ္းရိုးတန္းကိုေစာင့္ဖို႔ မလာယာမွာ တပ္မတခုထားမယ္။ ျမန္မာျပည္အတြက္ ထပ္ၿပီး စစ္အင္အားျဖည့္စရာ မလိုဘူးလို႔ ဆိုခဲ့ပါ တယ္။ သူက အဲဒီအခ်ိန္က အေမရိကန္-အဂၤလန္တို႔က ဂ်ပန္အေပၚ စီးပြားပိတ္ဆို႔ထားတဲ့အတြက္လည္း ဒီေလာက္ ဂ်ပန္က ေရွ႔တိုးလာဖြယ္ မရွိဘူးလို႔ စဥ္းစားခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆာဝင္စတန္ခ်ာခ်ီကေတာ့ နည္းနည္း အစိုးရိမ္ပိုပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး အဲဖရက္ ဒဗ္ ကူးပါးကို ျမန္မာျပည္ကို လႊတ္လို႔ ထပ္ေလ့ လာေစပါတယ္။ သူကလည္း ျမန္မာျပည္ကို အလည္အပတ္ခရီး သေဘာခဏလာၿပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္လာဖြယ္ မရွိဘူးလို႔ သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၄၂ ေအာက္တိုဘာလေလာက္ ေရာက္တဲ့အခါ စစ္အရိပ္အေျခကို စျမင္ေနရပါၿပီ။ အဲသည္ကာလေလာက္မွ ၿဗိတိသွ် ေတြက အာသံေဒသကေန ရန္ကုန္ကို လမ္းေဖာက္ဖို႔၊ စစ္သေဘၤာေတြကို ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းပို႔လႊတ္ဖို႔ ျပင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေျခအေနက ေနာက္က်ေနပါၿပီ။ ဒီဇင္ဘာလ ၇ ရက္မွာ ဂ်ပန္က ပုလဲဆိပ္ ကမ္းကို ဗံုးၾကဲခဲ့ပါတယ္။ သိပ္မၾကာခင္မွာ ဗံုးလာၾကဲျပန္ပါတယ္။ ရန္ကုန္က အထြက္လမ္းေတြမွာလည္း စစ္ ေဘးဒဏ္ ေျပးေရွာင္တဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာျပည္အတြက္ ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ခံက ဆာေဒၚမန္စမစ္ပါ။ သူက အိုင္းရစ္ခ်္လူမ်ဳိးျဖစ္သလို ျမန္မာျပည္ကို တာဝန္ေပးခံရတာလည္း မၾကာေသးပါဘူး။ သူက ျမန္မာျပည္ကေန ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို မဆုတ္ေျပးခ်င္ပါဘူး။ ျမန္မာလူထုေတြၾကားမွာ အရွက္ရမယ္၊ ေနာက္တခါ ျပန္လာရင္ မ်က္ႏွာပ်က္ရေခ်ရဲ႔လို႔ ျမင္ပါတယ္။ သူက စစ္ အက်ဥ္းသားပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာျပည္မွာပဲ ဆက္ေနမယ္ေတာင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္ရဲ႔ ထိုးစစ္ကလည္း ျမန္ဆန္ေတာ့ စစ္ေရးဗ်ဴဟာ အသာထား၊ အေျခအေန ဘယ္လိုျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာေတာင္ သတင္းမရႏိုင္ ျဖစ္ေနရပါတယ္။ ေရွ႔ဘာဆက္ျဖစ္မယ္လည္း ေသခ်ာသဲကြဲ မသိႏိုင္တဲ့ အေျခအေနပါ။ အေျခ အေနက မလွေတာ့ပါဘူး။

ျမစ္ႀကီးနားမွတဆင့္ ၿဗိတိသွ်တပ္ ဆုတ္ခြာသြားစဥ္

ေမာ္လၿမိဳင္၊ တနသၤာရီႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္မွ ဂ်ပန္စစ္တပ္အ၀င္

၁၉၄၃ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚဝါရီလဆန္းမွာ ဂ်ပန္တပ္မ ၃၃ နဲ႔ ၅၅ က ေမာ္လၿမိဳင္ကို သိမ္းပါတယ္။ အဲသည္အခ်ိန္မွာ ၿဗိတိသွ် အီဂ်စ္က တင့္ကားေတြ ျမန္မာ့ေျမေပၚေရာက္လာေပမယ့္ အခ်ိန္မမီေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ စစ္ေတာင္း တံတားကို ခ်ဳိးပစ္ၾကပါတယ္။ ၿဗိတိသွ် အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလည္း ဆုတ္ခြါေျပးရပါၿပီ။ ၿဗိတိသွ်ေတြက အဆုတ္မွာ ေျမလွန္စစ္သေဘာမ်ဳိး ေရနံတြင္းေတြကို ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကသလို၊ အျခား စစ္ေရးအရ အေရးပါတဲ့ လမ္းတံတားေတြ ကိုလည္း ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဆာ-ေဒၚမန္စမစ္ကိုယ္တိုင္ ထြက္ေျပးရတာ ေမၿမိဳ႔၊ ေနာက္ေတာ့ ျမစ္ႀကီးနားကို ေရာက္ပါတယ္။ သူက ဆက္ေနမယ္ ၾကံေပမယ့္လည္း ေနာက္ဆံုးအမိန္႔နဲ႔ စစ္တပ္ေလယာဥ္တစင္းလႊတ္ၿပီး သူ႔ကို ေခၚထုတ္သြားခဲ့ရပါတယ္။


အဲသည္ေနာက္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ကိုလိုနီအစိုးရအဖို႔ အၾကာဆံုး အနားယူရတဲ့ ရက္ရွည္ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ စာေရးသူက ေရးပါတယ္။ သူတို႔က အိႏၵိယႏိုင္ငံေတာင္တန္း ေဒသ၊ စစ္ေဘးေဝးရာ ဆင္းမလားမွာ အေျခခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။

ျမန္မာေတြ စစ္ကိုေၾကာက္လို႔ ေျပးၾကသလို၊ ပိုလို႔စိုးရိမ္ၾကသူေတြက ျမန္မာျပည္ထဲေရာက္ေနၾကတဲ့ အိႏၵိယ ႏြယ္ဖြားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျပးလႊားရင္း ေသဆံုးတာလည္း နည္းမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ၿဗိတိသွ်ေတြက ဆုတ္ခြာတဲ့ သူတို႔တပ္ေတြအတြက္ လမ္းမပိတ္ရေလေအာင္ တရက္ကို လူ ၅ဝဝ သာ ခရီးသြားခြင့္ေပးပါတယ္။ ေသဆံုးသူ အေရအတြက္ အတိအက် မသိႏိုင္ ေပမယ့္ အိႏိၵယလူမ်ဳိးေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး လမ္းမွာေသဆံုးမယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။

ဂ်ပန္စစ္တပ္အ၀င္ အိႏိၵယလူမ်ိဳးေတြ ထြက္ေျပးစဥ္ သိန္းႏွင့္ခ်ီၿပီး လမ္းမွေသဆံုး

ဂ်ပန္တပ္ ကရင္ျပည္နယ္ကို သိမ္းပိုက္ခဲ့စဥ္က ဂ်ပန္ကိုေတာ္လွန္ခဲ့ေသာ ကရင္ရြာသားမ်ား

အဲသည္အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးမွာ အေရးပါတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္က ဦးေဆာင္ၿပီး ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ဘီအိုင္ေအ) ကို ဂ်ပန္ အကူအညီနဲ႔ဖြဲ႔ခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ အရင္က တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတစု ႏိုင္ငံေရး လုပ္ေနၾကစဥ္မွာ ၿဗိတိသွ်အာဏာပိုင္ေတြက ေက်ာင္းသားေလးေတြ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ကစားေနတယ္လို႔ပဲ သေဘာထားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္မီးေတာက္လာမယ့္ အရိပ္အေရာင္ ျမင္လာေတာ့ ၿဗိတိသွ်အခက္-ျမန္မာ့အခ်က္ဆိုၿပီး လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္ထႂကြဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကပါ တယ္။ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုေအာင္ဆန္းက တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဆီက အကူအညီရဖို႔ ၾကံပါတယ္။ အဲသည္ တရုတ္ျပည္ခရီးမွာပဲ တိုင္ဝမ္မွာ ဂ်ပန္ေတြနဲ႔ သူတို႔ဆက္သြယ္မိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဝင္ရိုးစြန္းတန္း ႏိုင္ငံေတြ အျဖစ္ ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္တို႔ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၾကတဲ့ ေန႔မွာပဲ ကိုေအာင္ဆန္းဂ်ပန္ကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကို ေအာင္ဆန္းကို ရလိုက္တာ ဂ်ပန္ေတြအတြက္ အမ်ားႀကီး တအားတက္ေစခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သူဟာ ၿဗိတိသွ်အင္ပိုင္ယာရဲ႔ အေရွ႔ေဒသကို က်ဴးေက်ာ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ ဂ်ပန္ရဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာႀကီးမွာ အေရးပါတဲ့ အစိတ္အပိုင္းတခု ျဖစ္ေနပါၿပီ။

ေနာက္ေတာ့ အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း ျမန္မာျပည္က တက္ႂကြတဲ့ လူငယ္ႏိုင္ငံေရးသမားကို ေခၚလို႔ စစ္သင္တန္း ေပးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္လို႔ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ထင္ရွားလာမယ့္သူေတြပါ။ အဲသလို ဂ်ပန္ကို သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီအုပ္စုထဲက အသက္အႀကီးဆံုး ၃ ေယာက္မွာ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကိုေအာင္ဆန္း ဆိုရင္ေတာင္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္မွ်သာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ သူတို႔က သင္တန္းၿပီးတဲ့အခါ ဗိုလ္နံမယ္ကို ခံယူၾက ပါတယ္။ ဗိုလ္ေတဇ၊ ဗိုလ္ေနဝင္း၊ ဗိုလ္ေဇယ် စသျဖင့္ တိုက္ပြဲဝင္နံမယ္ေတြေပးၾကၿပီး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ မွာ လက္ေမာင္းေသြးေဖာက္ သစၥာျပဳၾကၿပီး ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ဘီအိုင္ေအ) ကို ဖြဲ႔ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဂ်ပန္က ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းလိုက္တဲ့သတင္းဟာ ၿဗိတိသွ်နဲ႔ အိႏိၵယကို တုန္လႈပ္ရိုက္ခတ္သြားပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြက ၁၉၄၃ ခုႏွစ္၊ ေမလမွာ ဂ်ပန္က ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးကို ေၾကညာေပးခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘီအိုင္ေအက ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို တိုက္ခိုက္လြတ္ေျမာက္ေစတယ္ ဆိုတာထက္၊ ဂ်ပန္ေတြရဲ႔ က်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်ေတြ ေျပးၾကရတာ ျဖစ္သလို၊ ဂ်ပန္ကေပးတဲ့ လြတ္လပ္ေရးဟာလည္း အတုအေယာင္ ေရႊရည္စိမ္ဆို တာ ႏိုင္ငံေရးနားလည္သူတိုင္းက သိရွိေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘီအိုင္ေအနဲ႔ အရင္က ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက တခ်ိန္ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးမွာ အေရးပါတဲ့ အင္အားစုတရပ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တပတ္မွာေတာ့ ဘီအိုင္ေအရဲ႔ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ ေႏွာင္းပိုင္းအေျခ အေနေတြကို ဆက္လက္တင္ျပပါမယ္။ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ ႏိုင္ၾကပါေစ။


မွတ္ခ်က္။ ဤေဆာင္းပါးအား RFA -ၿမန္မာ အစီအစဥ္ မွတဆင့္ ေလလႈိင္းကေနထုတ္လႊတ္သြားၿပီးၿဖစ္သည္။ စာေရးသူ ၏ခြင့္ၿပဳခ်က္ အရ စာဖတ္သူတုိ႔အား အခန္းဆက္မ်ားၿဖင့္ ေဖာ္ၿပသြားမည္ ၿဖစ္သည္။ မူရင္း (LINK)